طرح پرورش بوقلمون

پرورش بوقلمون

 پرورش بوقلمون

از زمان معرفی بوقلمون توسط کاشفان اروپایی از قاره آمریکا، تا کنون مصرف گوشت این پرنده به عنوان تآمین کننده بخشی از نیاز جوامع بشري به پروتئین حیوانی رو به گسترش بوده است. در کشور ما نیز در سالهاي اخیر پرورش و مصرف گوشت بوقلمون بسیار رواج یافته به گونه اي که طبق آمار مراجع ذي صلاح، میزان مصرف سرانه گوشت این پرنده از 13 گرم در سال 1383  به  200 گرم در سال 1391 افزایش پافته و در حال حاضر در حدود یک میلیون و پانصد هزار قطعه جوجه بوقلمون در سال در کشور پرورش می یابند.

بخش اول: معرفی ارزش غذایی گوشت بوقلمون

گوشت بوقلمون در مقایسه با سایر فرآورده هاي پروتئینی دامی مانند گوشت گوساله، گوسفند و مرغ ،داراي چربی، کلسترول و سدیم کمتر بوده و در عین حال، غنی از مواد پروتئینی، ویتامین ها و مواد معدنی است .از آنجایی که هر فرد باید در روز حداقل یک بار از منابع پروتئینی به منظور تأمین احتیاجات تغذیه اي خود استفاده کند و نیز با توجه به محدودیت هاي موجود در مصرف این منابع به دلیل وجود چربی هاي اشباع شده و میزان کلسترول بالا، گوشت بوقلمون می تواند جایگزین بسیار مناسبی براي منابع پروتئینی پرضرر باشد.

این گوشت به دو نوع گوشت سفید (60%) و گوشت قرمز( 40 %) تقسیم می شود که گوشت سفید آن در سینه، کتف و بال و  بخش قرمز در قسمت ران، لگن و ساق قرار دارد. پوست این پرنده داراي بیشترین مقدار از بافت چربی بوده و بخش دیگر چربی بدن  ،عمدتًاً در بافت گوشت قرمز جای دارد. گوشت سفید به دلیل میزان چربی و سدیم اندک، غذایی مناسب برای افراد سالمند، بیماران قلبی و به طور کلی افراد دارای رژیم غذایی خاص، می باشد .همچنین رشته های عضلانی گوشت بوقلمون، در مقایسه با سایر منابع پروتئینی دامی، با سهولت بیشتری هضم  می شوند و در نتیجه برای افراد مبتلا به ناراحتی های گوارشی نیز بسیار مناسب است .

پرورش بوقلمون

از نظر مواد معدنی، گوشت بوقلمون غنی از روی، آهن، پتاسیم، فسفر و منیزیم است. روی در عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم بافت های آسیب دیده نظیر زخم ها و فعالیت آنزیم های دخیل در سوخت و ساز چربی ها، هیدرات های کربن و پروتئین ها نقش دارد.

همچنین گوشت این پرنده غنی از ویتامین های گروه ^B به خصوص نیاسین است .نیاسین در تبدیل کربوهیدرات ها به انرژی و حفظ عملکرد سیستم عصبی بدن، اهمیت دارد.

بخش دوم: اصول بهداشتی در پرورش بوقلمون

با توجه به وقوع پی در پی بیماری ها و کاهش کارآیی داروها به خصوص آنتی بیوتیکها، به علت ایجاد مقاومت تدریجی میکروارگانیسمها و همچنین به دلیل بروز بیماری های نوپدید و بازپدید و فقدان راهکارهای درمانی برای کنترل این موارد، بهترین شیوه و در برخی مواقع تنها راه مقابله با بیماری ها،  رعایت اصول بهداشتی و امنیت زیستی  می باشد   .

بطور کلی بیوسکوریتی عبارت است از تنظیم و اجرای برنامه های بهداشتی به منظور حفاظت از سلامت گله در برابر عوامل بیماری زا، از طریق ممانعت از ورود آنها به داخل گله و  نیز ریشه کنی یا کنترل بیماری های موجود، انجام می پذیرد.

بدین منظور اصول امنیت زیستی در غالب برنامه های انتهای دوره  وحین دوره جهت ممانعت از ورود عوامل بیماریزا به مزرعه و حذف و ریشه کنی بیماری های موجود در منطقه، تدوین و اجرا می گردند   .

مدیریت بستر

یکی دیگر از عوامل مهم پرورشی توجه به مدیریت بستر می باشد. به طور کلی نقش بستر در دورۀ پرورش عبارتست از   :

1.     جداسازی سطح بدن پرنده با کف سرد و خشن سالن .

2.     جذب رطوبت ناشی از مدفوع، ترشحات تنفسی و آب ریخته شده از آبخوری ها ونیز رقیق سازی مدفوع به همراه جلوگیری از پراکندگی آن  در سالن.

3.     ایجاد سطحی اسفنجی و نرم جهت رفاه پرنده و جلوگیری از بروز آسیب های جسمی به بدن پرنده نظیر آبسه سینه ای و مشکلات کف پا.

4.     جنس بستر بسیار اهمیت دارد .بهترین مادۀ مورد استفاده جهت بستر، تراشۀ چوب کاج بوده که دلیل آن اندازۀ ایده آل ذرات  و توانایی بالای آن درجذب رطوبت می باشد.

بهداشت

باید توجه داشت که اندازۀ ذرات بستر بیش از حد ریز و یا درشت نباشد. ذرات ریز مانند خاک اره ،ممکن است توسط جوجه ها خورده شده و باعث انباشتگی چینه دان و سنگدان گردند. از طرفی نیز در کنار آبخوریها به سادگی به توده های خمیری تبدیل می گردند .اگر از ذرات درشت استفاده گردد به دلیل ضعف آنها در جذب رطوبت مشکلات حرکتی در سطح گله افزایش می یابند.

همچنین باید دقت شود که بستر کاملاً خشک ، عاری از کپک زدگی و اجرام نوک تیز نظیر میخ باشد.

با استفاده از کاغذهای مخصوص که در 3 تا 7 روزگی روی بستر پهن می گردند می توان از مصرف بستر توسط جوجه ها و احتمال بروز مشکلات حرکتی ، جلوگیری نمود.

سیستم تهویه

تهویه اصلی ترین نیاز پرورشی بوده و برقراری یک سیستم تهویه مناسب بسیار حیاتی است.

به منظور افزایش رفاه و راندمان گله، کاهش بروز بیماری های تنفسی و حفظ روشنایی یکنواخت در سالن (بدون وجود غبار تیره کننده) باید تهویه ای مناسب را در سالن مهیا کرد.

طراحی و نصب هواکشها در سالن باید بطور اصولی و علمی انجام گیرد. تهویه مورد نیاز برای بوقلمون های تجاری ،5/7 متر مکعب/ساعت/کیلوگرم وزن زنده می باشد. کاهش این میزان تهویه باعث انباشتگی گازهای متابولیسمی نظیر آمونیاک و ^CO2 و همچنین افزایش گرد و غبار در سالن می شود که نهایتاً با ایجاد درگیری های تنفسی، چشمی ، پوستی و کاهش نوردهی مناسب، سبب کاهش راندمان گله و افزایش تلفات می گردد.

از طرفی میزان غیریکنواخت و بیش از حد تهویه باعث بروز کوران در سالن می گردد  .

سیستم حرارتی

گرمای محیط پرورش بر فعالیت های حیاتی و متابولیسمی بدن پرنده و میزان رشد، اشتها و سلامت گله تأثیر گذارده و در نتیجه  تأمین حرارت مورد نیاز جهت حفظ رفاه گله ضروری می باشد. به منظور تأمین حرارت مطلوب در دوره پرورش باید منبع حرارتی مناسب برای سالنهای پرورش انتخاب شود .بدین جهت باید سیستمی انتخاب گردد که ضمن تأمین حرارت مطلوب و یکنواخت در سالن، باید با کمترین هزینه سوخت ، کمترین میزان آلودگی را دارا باشد.مادرهای مصنوعی گازسوز،لامپهای مادون قرمز وگرمکنهای درون سوز خارج سالنی از انواع منابع حرارتی برای پرورش بوقلمون می باشند 

برنامه روشنایی

با توجه به پرورش صنعتی بوقلمون در محیط بسته، تأمین نور مناسب جهت حفظ دید گله و دستیابی آسان آن به دان و آب و همچنین به دلیل نیاز بسیاری از فعالیتهای فیزیولوژیکی پرنده به نور، تنظیم و اجرای یک برنامه روشنایی کارآمد با شدت نور مناسب ضروری است.

دانخوري و آبخوري

نوع ، تعداد ، ارتفاع و پراکندگی آبخوری و دانخوری ها نیز از نکات اساسی در پرورش گله های بوقلمون می باشد و عدم توجه به آن  باعث کاهش وزن و درصد یکنواختی گله  می گردد.

با توجه به رشد بسیار زیاد بوقلمون های گوشتی ،به خصوص پرندگان نر، امکان واژگونی دانخوری و آبخوری به علت تقلای زیاد پرنده و ضربات وارده به این تجهیزات و هدر رفتن دان و آب وجود دارد، بنابراین باید این ویژگی پرورشی درانتخاب دانخوری و آبخوریها مدنظر گرفته شوند وتا حد امکان از تجهیزات اختصاصی بوقلمون بهره گرفت.

ارتفاع این تجهیزات نیز باید با توجه به رشد پرنده تنظیم گردد تا مصرف آب و دان به راحتی انجام گیرد  .

.

تامین آب بوقمون

میزان مصرف آب بوقلمون گوشتی (لیتر به ازاي هر1000 قطعه بوقلمون) تأمین آب

اهمیت آب بسیار آشکار است وتوجه به آن در دوره پرورش از نکات مهم مدیریتی به شمار می رود . آب مصرفی باید پاک و عاری از هرگونه عوامل بیماریزا بوده و سطح  املاح آن در حد استاندارد باشد. میزان مصرف آب نیز بسته به دما و سن پرنده متفاوت بوده و همواره باید در سعی شود که در طی دوره آب کافی در اختیار پرندگان گله قرار گیرد  

به منظور ارزیابی سللمت گله و نیز محاسبه دارو و تخمین اب مورد نیاز واکسیناسیون، اطلاع از میزان مصرف آب گله ضروریست و همواره باید مشخص بوده و ثبت گردد  .

با توجه به وابستگی بالای جوجه ها در روزهای اول پرورش به دمای محیط سالن پرورش و نیز لزوم تأمین دما و رطوبت مطلوب طی دوره پرورش، سنجش مداوم این دو متغیر محیطی به ترتیب با استفاده از دماسنج و رطوبت سنج مناسب بسیار لازم است  .